Nederlands - Corso Avanzato - Gezondheid (salute)

Gezondheid (salute/sanita')

vergader.mp3

Leestekst 1
Testo 1

Wat is er aan de hand? Vroeg de portier. Wat heeft u? De man zei niets. Hij keek ook nu nog niet naar de portier, maar hij bewoog zijn armen niet meer. Hij hield de kaarsrecht langs zijn lichaam en de portier zag hoe de handen zich openden en sloten.

Toen draaide de man zich een kwartslag om en liep naar het water. De portier wilde naar voren springen, maar de man was alweer blijven staan. Hij streek met zijn rechterhand door zijn haar en de portier wist zeker dat hij dat deed om zich iets te herinneren. Hij vroeg: Wat komt u hier doen?

Nu keen de man hem aan. Hij zei niets. Hij wees op het water en knikte een paar maal. Hij stak een hand in de binnenzak van zijn jas, maar hij haalde er niets uit.

Ik zou hem eigenlijk naar binnen moeten brengen, dacht de portier. Hij zei: Ga maar mee, dan gaan we een kopje thee drinken. En hih wees op het gebouw.

De man zei: Huis.

Precies, zei de portier. Als u dan weer wat bent opgeknapt, gaat u naar huis. We brengen u wel naar huis.

Huis, zei de man, huis, huis, huis, huis, huis.

De portier pakte de man bij zijn linkerelleboog, terwijl hijzelf zijn linkerhand klaar hield om iets af te weren, een maaiende arm of zoiets. Er gebeurde niets. De man keek hem aan. Hij keek hem heel ernstig aan en hij zei: Voetje voor voetje.

Daar gaan we, zei de portier. Voetje voor voetje dan maar. Ze liepen met kleine stappen naar het ziekenhuis, maar toen ze op een meter of vijf van de ingang waren, bleef de man staan en zei: Poort.

Ja, zei de portier. Dit is de poort. Dit is de poort van het huis waar ik woon.

Geen poort, zei de man. Deur.

Ja hoor, zei de portier. Hier is de deur. En nu gaan we naar binnen.

De man keek de portier aan en knikte. Hij knikte nu heel bedaard en de portier kreeg het gevoel dat er iets heel vriendelijks tegen hem werd gedaan.

Ze gingen naar binnen en de portier zette de man in een stoel in de loge. Hij zei: Blijft u maar rusting zitten, dan ga ik even koffie halen.

Hij liep naar binnen, naar de kamer waar de hoofdzuster van de nacht moest zitten als ze er nog was. Ze was er nog en hij zei: Ik geloof dat ik hier een gek aan de poort heb.

Uitdrukkingen
frasi

Wat is er aan de hand? Che sta succedendo, che succede, quale e' il problema
Wat heeft u? Che avete? (nel senso di cosa vi sentite/state male o simile)
met zijn hand door zijn haar stijken Passarsi le mani tra i capelli
wijzen op puntare verso
een paar maal un paio di volte
voetje voor voetje un passo alla volta
een meter of vijf circa 5 metri. La costruzione een ... of ... e' usata spessissimo per intendere una distanza incerta ma sempre intorno all'ultimo numero usato, in questo modo een uur of drie intende circa 3 ore (e non una).

vergader.mp3

Woordenschat
Vocabolario

1. ook nu nog niet
   Questo gruppo si compone di due distinti pezzi: ook nu (anche adesso) e nog niet (non ancora), la traduzione letterale non ha molto senso ed una traduzione piu' idonea sarebbe "rifiutare ancora".
   hij keek ook nu nog niet naar de portier Si rifiutava ancora di guardare verso il portiere.

2. Verbi riflessivi
   Vedere anche la lezione 7 del corso base. Questi verbi sono usati sempre con un pronome riflessivi ed indicano una azione che il soggetto applica a se stesso. Il pronome si riferisce al soggetto, e' il soggetto quindi che forza il pronome.

   soggetto	pronome
   ik	me
   jij	je
   u	zich
   hij/zij/het	zich
   wij	ons
   jullie	je
   zij	zich

   Ci sono svariati esempi di riflessivi nel testo: de portier zag hoe de handen zich openden en sloten (il portiere vide come le sue mani si aprivano e chiudevano).

   In italiano non c'e' sempre bisogno dei pronomi riflessivi, quindi e' importante notare come in olandese vi siano sempre. Notare che il verbo dell'esempi precedente e' zich openen e zich sloten, e che il verbo e' alla fine della frase perche' in una sottofrase.

   Notare anche che il pronome e' usato una sola volta per entrambi i verbi.

3. de portier wilde naar voren springe
   In olandese il passato di willen puo' essere usato come equivalente di 'stava per/era sul punto di'.

4. de man was blijven staan
   La combinazione dei verbi blijven e staan rafforza il senso di immobilita'. E' l'equivalente di 'restare immobili'.

   Blijven come anche zien, horen, gaan e' usato come verbo ausiliario con altri infiniti. Questo tipo di ausliari non formano il tempo perfetto nel solito modo, ma rimpiazzano il participio passato con l'infinito: hebben/zijn + infinito ausiliario + infinito: de man was blijven staan (l'uomo rimaneva immobile).

5. hij haalde er niets uit
   Esempio di er usato come pronome. Si riferisce alla frase precedente (binnenzak).

6. ik zou hem naar binnen moeten brengen
   In olandese il passato di zullen (zou) e' usato per un sacco di significati di versi. In questo caso, in combinazione con moeten, convoglia il senso di "avrei dovuto.."

7. ga maar mee
   Questo e' come si dice "vieni con me" o "seguimi" in olandese.

8. we brengen u wel naar huis
   Da notare che la parola wel in questo caso non ha traduzione ma serve solo ad aggiungere enfasi alla frase.

9. waar de hoofdzuster van de nacht moest zitten
   Questo e' un esempio di domanda indiretta (vedere anche la lezione precedente, commenti al testo 1).

Per prima cosa, individuare le due parti delle 5 frasi sotto riportate, poi riarrangiare le frasi in modo che siano nella sequenza corretta. Da notare che contengono due nuovi verbi riflessivi: zich voelen (sentirsi) e zich gedragen (comportarsi).

1. de portier werkt dat er iets met de man aan de hand is
2. de portier denkt
3. de man wordt kalmer
4. volgens de portier zal men de man naar huis brengen
5. de portier weet dat de man iets vergeten is

1. als hij zich beter voelt
2. omdat de man zich vreemd gedraagt
3. dat de man gek is
4. omdat de man met zijn hand door zijn haar strijkt
5. als de portier hem naar binnen brengt

medicijnen.mp3

Il seguente testo e' tratto da una rivista olandese, elenca una serie di usi, ma anche gli effetti collaterali, di alcuni medicinali di uso comune.

Elk medicijn heeft zijn nut, maar helaas ook zijn nevenwerkingen. Enkele voorbeelden maar, want helaas is de lijst zeer lang! Het betreft zowel medicijnen die u bij de apotheker kunt kopen, als medicijnen die door uw arts voorgeschreven kunnen worden.

• Pijnstillers: helpen met pijn, maar geven meestal zuur, en doen de eetlust afnemen.

• Slaappillen: kunnen nuttig zijn bij slapeloosheid, maar werken de verstopping in de hand.

• Antibiotica: nuttig voor allerlei klachten. Opname van essentiele voedingsmiddelen wordt verminderd met als gevolg diarree, en dus ook verwijdering van vitamines en mineralen uit het lichaam.

• Laxeermiddeln: kunnen helpen bij verstopping. Niet alleen de normale afvalstoffen echter, maar ook mineralen, vitamines, vetten en eiwitten worden uitgestoten.

• Plaspillen: verwijderen ook mineralen en vitamnines.

• Cortisone: helpt bij allerlei aandoeningen van de huid. Bij langdurig (verkeerd) gebruik wordt calcium uit het lichaam verwijderd, is er een zout- en waterweerhouding in het lichaam (dus gewichtstoename!), neemt ook het maagzuur toe. (zweren) en wordt suikerziekte in de hand gewerkt.

• Pillen tegen o.a. maag- en darmklachten: droge mond = eetlustafname, afname, gezichtsscherpte, prostaatklachten.

Uitdrukkingen
frasi

bij slapeloosheid in caso di insonnia
enkele voorbeelden maar solo alcuni esempi
het betreft questi sono (in relazione a...)
iets in de hand werken incoraggiare, promuovere
iets doen afnemen causare la diminuzione di qualche cosa
o.a. = onder andere tra le altre cose

Kommentaar op leestekst 2
Note relative al testo 2

1. Enkele voorbeelden maar
   Da notare l'assenza di un verbo.

2. de opname
   Questo nome ha anche il significato di 'ammissione in ospedale' ed e' spesso combinato con 'het ziekenhuis' (ospedale) per produrre la parola de ziekenhuisopname (notare che e' una parola comune, prende 'de'). L'equivalente verbo opnemen significa 'prendere', ma anche 'assorbire'.

3. de suikerziekte
   Altra parola con lo stesso significato di de diabetes

4. maag- en darmklachten
   Malattie (disordini) dello stomaco e dell'intestino. Il trattino di unione (-) e' usato frequentemente quando due parole composte con lo stesso finale sono usate insieme. Un altro esempio simile e' zout- en waterweerhouding.

medicijnen.mp3

Woordenschat
Vocabolario

Completare le seguenti frasi prendendo le parole dal testo precedente, cercare di usare una parola diversa per ogni frase.

1. als je ergens pijn hebt, kun je beste een .... nemen.
2. sommige medicijnen kun je .... de apotheker kopen. Andere moeten echter door de dokter worden ...
3. ... is een andere benaming voor diabetes
4. heb je honger? nee, mijn ... is de laatste tijd wat afgenomen
5. ... kunnen het nadelig effect hebben dat er o.a. proteines uit het lichaam worden verwijderd
6. het gebruik van antibiotica kan in sommige gevallen tot diarree leiden omdat de opname van .... .... verminderd wordt.

Dire se le seguenti frasi sono vere o false.

1. als je pillen tegen bijvoorbeeld hoofdpijn neemt, heb je meer honger dan normaal
2. slaapmiddelen kunnen de kans op constipatie doen toenemen
3. het gebruik van antibiotica werkt de opname van essentiele voedingsmiddelen in de hand
4. laxeermiddelen helpen bij het opnemen van mineralen, vitaminen, enz.
5. plaspillen hebben geen nevenwerkingen
6. medicijnen tegen maagproblemen kunnen soms een nadelig effect hebben op je ogen

Il passivo

Il passivo e' stato trattato nel corso base (vedi Lezione 20), ma e' bene ripassarne alcuni punti salienti.

1. Costruzione della frase
   Ogni frase che puo' essere scritta o detta in modo attivo, cioe' con il soggetto che svolge l'azione, puo' essere riscritta in modo passivo, cioe' con il soggetto che subisce l'azione:
   Attiva: het kind maakt het model il bambino costruisce il modello
   Passiva: het model wordt door het kind gemaakt il modello e' costruito dal bambino.

   Come gia' osservato in precedenza, la costruzione risulta molto arzigogolata in italiano ma e' molto usata nei documenti ufficiali olandesi.

   Attiva: hij wast de auto (ha lavato l'auto)
   Passiva: de auto wordt door hem gewassen L'auto fu da lui lavata

   Il verbo passivo e' costruito usando l'ausiliario worden, ed il 'da' e' tradotto con door.

2. Tempi del passivo
   Presente: ik word uitgenodigd io sono invitato
   Perfetto: ik ben uitgenodigd sono stato invitato
   Passato semplice: ik werd uitgenodigd venni invitato
   Passato perfetto: ik was uitgenodigd fui invitato
   Futuro: ik zal uitgenodigd worden io saro' invitato
   Futuro perfetto: ik zal uitgenodigd zijn io verro' invitato

   Di nuovo, la differenza tra passato semplice e perfetto e tra futuro semplice e perfetto, non sono molto sensate nella traduzione.

3. Passivo impersonale
   Questa costruzione e' molto usata in olandese, e spesso non c'e' una traduzione "corretta" ma solo approssimata:
   er wordt veel gedaan e' stato fatto molto
   er wordt gebeld qualcuno suona alla porta
   er werd gewerkt aan een nieuw project Loro stavano lavorando ad un nuovo progetto.

   In quest'ultimo esempio il soggetto e' stato aggiunto per dare un senso alla frase. Il testo precedente contiene un esempio di questo tipo di costruzione in una sottofrase: de portier kreeg het gevoel dat er iets heel vriendelijks tegen hem werd gedaan (il portiere ebbe la sensazione di essere trattato molto gentilmente).

4. Il verbo passivo nelle sottofrasi
   Notare come nella frase precedente, er segue la congiunzione (dat), mentre il verbo (werd gedaan) finisce in fondo alla frase.

5. Inversione del soggetto e verbo ausiliario
   Nel testo 2 vi e' un esempio:
   bij langdurig gebruik wordt calcium uit het lichaam verwijderd (nel caso di uso prolungato, si ha perdita di calcio dal corpo).

   Come si vede l'ordine della frase passiva si mantiene, dato che la frase inizia con una parola che non e' il soggetto, il verbo (wordt) ed il soggetto (calcium) vengono invertiti per mantenere il verbo in seconda posizione.

6. Verbi passivi usati con ausiliari modali
   Quando usati con verbi modali, worden diviene un dipendente infinito comi ogni altro verbo e finisce in fondo alla frase. Non ha importanza se worden viene messo prima o dopo il participio passato:
   De appels kunnen door de jongens worden geplukt oppure
   De appels kunnen door de jongens geplukt worden
   Le mele possono essere colte dai ragazzi.

   In una sottofrase l'ausiliario e' anch'esso al termine della frase, in questo caso l'ordine e' o ausiliario + worden + participio oppure participio + ausiliario + worden:
   dit zijn de appels die door de jongens kukken worden geplukt o
   dit zijn de appels die door de jongens geplukt kukken worden
   (queste sono le mele che possono essere colte dai ragazzi).

Nel passaggio seguente, che descrive i tipi di ospedali che si trovano in Olanda, identificare le frasi passive.

Er zijn in Nederland ongeveer 200 ziekenhuizen, die in drie groepen kunnen worden onderscheiden, namelijk academische, algemene en categoriale ziekenhuizen.

• academische ziekenhuizen zijn verbonden aan de medische faculteit van een universiteit. Naast de patientenzorg, worden hier ook artsen opgeleid en wordt medisch onderzoek verricht.
• algemene ziekenhuizen: hier kunnen patienten met verschillende soorten aandoningen worden opgenomen en behandeld. Vaak wordt er een poliklikiek verbonden aan deze ziekenhuizen.
• categoriale ziekenhuizen: in deze instellingen wordt door een specialisme hulp aangeboden. Voorbeelden zijn een oogklikiek of een kinderziekenhuis.

Riscrivere le seguenti frasi dal presente al passato.

1. zij worden door de tunnel geleid
2. ik word iedere dag naar het station gebracht
3. wij worden dikwijls door die man uitgenodigd
4. er wordt gebeld
5. hij wordt door zijn moeder verwacht

Meneer Brouwer belt de huisarts
Mr. Brouwer chiama il medico

huisart.mp3
huisart-fast.mp3

La figlia del signor Brouwer e' ammalata, lui chiama il medico e si becca una segreteria telefonica.

Antwoordapparaat: U bent verbonden met het antwoordapparaat van dokter Anna Prinsenbeek. Dokter Prinsenbeek heeft dagelijks spreekuur van 9 to half 11 's morgens, behalve op zondag. Op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag avond tussen half 6 en 7 uur wordt ook sprekuur gehouden. Gelieve voor het avondspreekuur een afspraak te maken via onze receptioniste die tijdens het spreekuur aanwezig is. Indien u een bezoek wenst, geef dan na de pieptoon uw naam, telefoonnummer en de reden voor het gewenste bezoek. Binnen een uur zullen wij telefonisch contact met u opnemen.

Meneer Brouwer: Met Jan Brouwer, Koninging Julianaweg 23. Telefoon 23 56 78. Ik bel in verband met mijn jongste dochter, Ellie, die de hele dag al ziek is. Zou u naar haar kunnen komen kijken? Ik maak me zorgen omdat ze erg hoge koorts heeft - 39 graden - en geen licht kan verdragen. Ze klaagt ook over nekpijn en heeft al de hele namiddag hoofdpijn. We dachten in het begin dat het griep was, maar daar lijkt het nou niet meer op. Ik hoop dat u spoedig kunt komen. Dag.

Note sul testo

Esprimere preoccupazione o ansia

C'e' una varieta' di modi di esprimere ansia o preoccupazione:
ik maak me zorgen over oppure ik maak me ongerust over oppure ik ben bang dat, tutte servono ad esprimere il concetto di "sono preoccupato da" o "mi preoccupa...". Un'alternativa e' l'esprimere un concetto di urgenza (ik hoop dat u spedig kunt komen spero che possiate venire con urgenza).

Woordenschat
Vocabolario