Nederlands - Corso Avanzato - Het Milieu (l'ambiente)

Het Milieu (l'ambiente)

milieu.mp3

Leestekst 1
Testo 1

De milieuproblemen van de Lage Landen

De milieuproblemen in Nederland en Vlaanderen zijn, gezien hun zeer gelijkaardige demografische en economische situatie, zeer vergelijkbaar. Dat geldt in de eerste plaats voor de grote, mondiale problemen, zoals het broeikas-effect, de aantasting van de ozonlaag, de uitputting van grondstoffen en energie, enz., waartoe beide landen in vergelijkbare mate bijdragen. Dat geldt, ten tweede, ook voor andere internationaal bekende problemen, zoals de verzuring en de verontreiniging met gevaarlijke stoffen. In Nederland en Vlaanderen zijn, ten derde, ook de problemen op nationaal niveau zeer vergelijkbaar: verontreiniging van het milieu door de uitstoot van stoffen vanuit landbouwm industrie en huishoudens; de produktie van grote hoeveelheden afval; de aantasting van de natuur door de vervuiling, enz.

Als de milieuproblemen in beide landen vergelijkbaar zijn, zou men kunnen verwachten dat ook het milieubesef en het milieubeleid in grote mate overeenkomen. En dit is inderdaad het geval - in grote lijnen tenminste. En dat kan haast niet anders, want de milieuzorg en het streven om de milieubelasting zoveel mogelijk terug te dringen, is niet meet een probleem van individuele landen, maar is een kwestie geworden die steeds meer op Europees niveau angepakt wordt.

Uitdrukkingen
frasi

dat geldt voor (gelden) che si applica a...
in de eerste plaats per prima cosa
in grote mate in larga misura
in grote lijnen in generale
dat kan haast niet anders non puo' essere altrimenti
steeds meer in misura crescente

Kommentaar op leestekst 1
Note relative al testo 1

1. De Lage Landen

   Questo e' un termine generico usato a volte per intendere Olanda e Belgio.

2. Milieuprobleem, milieubesef, milieuzorg, milieubelasting...

   Un sacco di parole composte con milieu sono saltate fuori negli ultimi anni, ad indicare l'importanza dell'argomento. Da ricordare che, essendo delle parole composte, l'articolo (de o het) e' quello dell'ultimo elemento del nome composto, quindi nel caso di milieubesef e' het, mentre nel caso di milieuzorg e' de.

3. bijdragen

   L'uso di questo verbo richiede un po' cura, in quanto e' un verbo separabile ed e' seguito da una preposizione fissa tot. All'infinito non presenta nessun problema: tot iets bijdragen contribuire a qualcosa

   Allo stesso modo, l'uso con i tempi composti e' semplice:
   het land heeft er niets toe bijdragen il paese non contribui' per niente

   Al presente ed al passato semplice pero', il prefisso e la preposizione vengono entrambi separati:

   het droeg er niets toe bij non contribui' per niente

   Notare anche che nei due esempi precedenti tot e' diventato toe. Questo capita quando la preposizione e' combinata con er, daar o hier, stessa cosa con met che diventa mee.

   het gebruik van loodvrije benzine draagt bij tot een schoon milieu l'uso di benzine senza piombo contribuisce ad un ambiente pulito

   In questo esempio bij invece di finire in fondo alla frase e' messo subito dopo la parte principale del verbo (draagt). Questo capita spesso quando la frase che finisce tra il verbo separabile ed il suffisso e' abbastanza lunga da causare confusione. Un altro esempio della stessa cosa:

   de hereniging van Oost- en West-Duitsland draagt bij tot het ideaal van een verenigd Europa na 1993 ( la riunione della germania Est ed Ovest contribui' ad una idea di una Europa Unita dopo il 1993).

Woordenschat
Vocabolario

Dire quali di queste frasi riferite al testo sono vere.

1. De milieuproblemen in Vlaanderen lijken veel op die in Nederland
2. Zowel Nederland als Vlaanderen dragen bij tot de mondiale milieuproblemen
3. Het broeikas-effect is een nationaal probleem in Nederland en Vlaanderen
4. Het milieu in Nederland wordt meer verontreinigd door de laandbouw dan in Vlaanderen
5. Het milieu in Nederland komt min of meer overeen met het beleid in Vlaanderen
6. De problemen van de milieuvervuiling worden steeds meer op internationaal niveau aangepakt

Il testo successivo e' tratto da una brochure recapitata agli abitanti dell'olanda del sud. Lo scopo era di incoraggiare al risparmio energetico. Dato che il testo e' indirizzato a persone comuni, non e' eccessivamente tecnico.

tips.mp3

Tips voor energiebesparing

1. laat verlichting niet onnodig branden en vervang gloeilampen die veel branden door spaarlampen.
2. zet de afwasmachine of wasmachine pas aan als hij helemaal gevuld is
3. "isoleer" uzelf, bijvoorbeeld met een trui
4. latt 's winters de zon zoveel mogelijk naar binnen schijnen en sluit 's avonds de gordijnen
5. laat de gordijnen bij cv-radiatoren tot op de vensterbank hangen en laat deuren niet onnodig openstaan
6. draai de radiatoren dicht in ruimten waar u geen warmte nodig hebt (houd wel rekening met bevriezingsgevaar)
7. zet de thermostaat een graadje lager, dat scheelt u circa 7% op uw verwarmingskosten. En zet hem een uurtje voor het slapen gaan 5 a 6 graden lager (bij vorst niet lager dan 12 graden!)
8. bevestig tochtstrips in raam- en deursponningen
9. isoleer cv-leidingen in ruimten die u niet wenst te verwarmen
10. verwarmingstoestellen en warm-water-apparatuur die rgelmatig worden onderhouden, gaan langer mee en verbruiken minder energie
11. let bij aanschaf van toestellen en apparaten ook op het energieverbruik

Uw energiebedrijf. Royaal met zuinige adviezen.

Uitdrukkingen
frasi

in samenwerking met in cooperazione con
de plaatselijke huis-aan-huis bladen giornale locale (gratuito)
tot op fino a
rekening houden met ... tenere conto di...
iets lager zetten ridurre qualche cosa
dat scheelt u 7% questo ridurra' del 7%...
langer meegaan durano piu' a lungo

Woordenschat
Vocabolario

1. 's winters
   Questo e' un modo molto usato di riferirsi al tempo: 's morgens, 's ochtends (al mattino) e 's avonds alla sera.

2. comandi
   La forma imperativa di un verbo consiste nel semplice stem del verbo, dato che il testo vuole spingere il lettore all'azione, viene usato l'imperativo in molti casi: vervang gloeilampen (sostituisci le lampade ad incandescenza!).
   Non c'e' soggetto quando il verbo e' imperativo, quindi la frase comincia sempre con il verbo. E' il caso di notare che, se il verbo e' separabile il prefisso si trova normalmente alla fine della frase:zet de afwasmachine pas aan als hij gevuld is (non accendere la lavatrice se non e' piena). Vedere anche la Lezione 6 del corso base.

3. laten + infinito
   Laten ha il significato di 'lasciare', che puo' essere inteso sia come consentire che come far rimanere, quindi abbiamo
   laat verlichting niet onnodig branden non lasciate le luci accese inutilmente
   laat 's winters de zoon naar binnen schijnen d'inverno consentite alla luce solare di illuminare l'interno della casa.

   Nota: gli olandesi non amano molto le tende, ed infatti e' abbastanza normale vedere le finestre di casa sempre spalancate con vista piena sull'interno. Il che puo' sembrare strano e far pensare "ma sta gente si mette sempre in vetrina?"...

4. toestel, apparaat e apparatuur
   Sia toestel che apparaat si riferiscono a congegni meccanici o elettronici, sono spesso usati per formare parole combinate: het verwarmingtoestel (termosifone) o het scheerapparaat (rasoio) o het phototoestel (macchina fotografica). Apparatuur invece si usa per riferirsi ad una serie di dispositivi.
   Nota: 'toestel' usato dopo un numero di telefono indica l'estensione.

5. come 'accendere' e 'spegnere'...
   Ci sono vari modi di dire 'accendere' e 'spegnere' in olandese, in molti casi dipende tutto dal soggetto e sono tutti modi separabili:

   Accendere:
   tv, radio, computers, lavatrici: aanzetten
   luci, radio: aandoen
   radiatori, gas, acqua: opendraaien

   Spegnere:
   tv, computer, gas: uitzetten
   radio, motori: afzetten
   luci, gas: uitdoen
   radiatori, gas, acqua: dichdraaien

Ancora sull'ordine delle parole
E' il momento di imparare una eccezione alla regola della posizione dei prefissi nei verbi separabili. Di solito il prefisso finisce alla fine della frase, come detto anche nella lezione 14 del corso di base, ma c'e' una eccezione. La stessa affligge i casi con om + te + infinito.

1. frase principale
   La regola principale e' che il verbo principale e' al secondo posto e tutti gli altri verbi e l'eventuale prefisso del verbo finiscono in fondo alla frase:

   draai de radiatoren in ongebruikte kamers dicht.
   ik heb al op deze vraag antwoord gegeven.
   ik wil u graag op onze receptie uitnodigen.

   Questa e' una regola semplice e veloce per dare un senso alle frasi complicate, tuttavia c'e' una eccezione: una frase prepositiva puo' rompere l'ordine e prendre il posto alla fine della frase. Che roba e' una 'frase prepositiva' direte voi? Eccolo: una frase prepositiva e' una frase che consiste solo di una preposizione ed un nome. Ha una funzione di avverbio. I 3 esempi sopra possono essere rifatti come segue:

   draai de radiatoren dicht in ongebruikte kamers.
   ik heb al antwoord gegeven op deze vraag.
   ik wil u graag uitnodigen op onze receptie.

2. Sottofrasi
   Nel caso di sottofrasi, solitamente tutti i verbi sono raggrupati alla fine:

   Je weet dat ik al op deze vraag antwoord heb gegeven

   Anche in questo caso, la preposizione puo' essere messa alla fine della frase, dando origine alla forma alternativa:

   Je weet dat ik al antwoord heb gegeven op deze vraag

3. Om + te + infinito
   La regola generale e' che 'te + infinito' sono in fondo:

   wij doen veel om de milieuproblemen op zowel mondiaal als nationaal niveau aan te pakken

   E l'equivalente forma alternativa:

   wij doen veel om de milieuproblemen aan te pakken op zowel mondiaal als nationaal niveau

Il testo seguente e' parte di un discorso tenuto dal direttore di una comagnia che promuove le misure prese dalla compagnia per la salvaguardia dell'ambiente. Come prima, il testo e' fornito in due versioni, una lenta ed una a velocita' normale.

damesenheren.mp3
damesenheren_fast.mp3

Dames en Heren...

Het is mij een bijzonder groot genoegen u allemaal van harte welkom te mogen heten op deze belangrijke dag, voor de opening van ons nieuwe "milieukantoor".

Als directeur van een groot bedrijf hoor ik vaak de vraag: "hoe ziet uw milieubeleid er uit?" Ik zal proberen hier in het kort antwoord te geven op deze vraag.

Wij vinden dat de Lage Landen al vervuild genoeg zijn. We lezen bijna iedere dag hoe de ozonlaag steeds meer wordt aangetast; onze bossen worden verzuurd, onze steden zijn vervuild, onze kinderen moeten verontreinigde lucht ademen. Maar wij geloven niet dat "de industrie" hier alleen voor verantwoordelijk is. De landbouw, huishoudens met hun afval, het gebruik van de auto - ze dragen allemaal bij tot de huidige problemen op milieugebied.

Maar wat doen wij? Vorig jaar hebben wij een speciaal milieuteam geinstallerd, dat verantwoordelijk is voor het uitvoeren van ons milieubeleid; en dat team is heel actief geweest.

...

Concluderend, dames en heren, hoop ik dat ik u heb laten zien dat wij, "de industrie", toch veel doen om de milieuproblemen ann te pakken op zowel mondiaal als nationaal niveau. Wij alleen kunnen het probleem niet oplossen. Maar met ons constante streven om de belasting van het milieu zoveel mogelijk terug te dringen via de milieumaatregelen die ik beschreven heb, kunnen wij een bijdrage leveren tot een milieu dat gezonder is voor ons allemaal.

En nu, dames en heren, wil ik u graag uitnodigen voor onze receptie, waar u van een lekker glas bier of wijn kunt genieten - uit gerecycleerde glazen, natuurlijk.

Ik dank u.

Woordenschat
Vocabolario

Vi sono molti esempi dell'eccezione descritta precedentemente in questo testo, riuscite a vederle?

Provate a riarrangiare le frasi usando la forma alternativa.